Thoái hoá cột sống là gì?
Thoái hóa cột sống thường gặp ở người cao tuổi, người sử dụng máy tính nhiều, người làm việc nặng… Theo năm tháng, do ảnh hưởng từ môi trường, chế độ làm việc, tư thế vận động, sinh hoạt, luyện tập và chịu sức nặng cơ thể mà cột sống bị lão hoá. Thoái hóa cột sốngkhông phải là một bệnh mà là tình trạng lão hóa của xương khớp, không phải lúc nào cũng gây ra các triệu chứng đau, tê, mỏi cơ. Tuy nhiên quá trình cột sống thoái hóa dần dần sẽ làm bao xơ của đĩa đệm bị dòn và nứt nẻ, tạo khe hở cho nhân nhầy ở bên trong thoát ra ngoài, gây nên thoát vị đĩa đệm. Các dây chằng thoái hóa cũng bị dòn, cứng, giảm độ đàn hồi, phình to ra, chất vôi lắng đọng lại hoặc hóa xương trở nên sần sùi, chèn ép vào các rễ thần kinh trong ống sống hoặc trong lỗ liên hợp, hay chèn vào các đầu dây thần kinh có ngay trong các dây chằng gây ra chứng đau.
Thoái hóa cột sống là nguyên nhân chính gây ra thoát vị đĩa đệm, gai cột sống, xẹp đĩa đệm, biến dạng đốt sống, và đau thần kinh tọa…
Triệu chứng:
Thoái hóa cột sống cổ thường có các triệu chứng sau: đau mỏi cổ gáy, đau ê ẩm co cứng cơ cạnh cổ, cảm giác kiến bò, có khi đau tê lan xuống vai và cánh tay.
Gai cột sống hình thành do quá trình thoái hóa chèn ép lên động mạch đốt sống sẽ có các triệu chứng chóng mặt, choáng, đau đầu, nuốt nghẹn ở cổ. Trường hợp chèn ép vào tủy sống sẽ gây ra teo cơ, liệt tay chân, liệt nửa người, đại tiểu tiện không tự chủ…
Thoái hóa cột sống thắt lưng thường đau âm ỉ hoặc đau dữ dội vùng lưng, đau lan buốt xuống mông và kéo xuống chi dưới, vận động hạn chế. Xuất hiện những cơn đau lưng đột ngột sau khi vận động quá mức, hoặc sau khi bị mắc mưa, bị lạnh và hiện tượng co cứng cơ cạnh cột sống.
Phương pháp điều trị bệnh thoái hóa cột sống
– Tây y
Điều trị thoái hóa cột sống thường dùng các thuốc giảm đau (paracetamol, efferalgan), thuốc chống viêm (voltaren, celebrex), thuốc giãn cơ (mydocalm), thuốc chống thoái hóa (glucosamine), đôi khi cần phẫu thuật nếu có biểu hiện chèn ép tủy sống. Các thuốc giảm đau, chống viêm đều có tác dụng phụ đến dạ dày. Người bệnh phải ăn no trước khi tiêm, uống thuốc, và phải luôn nhớ uống thuốc với nhiều nước. Người bị đau dạ dày thường được bác sĩ cho dùng thêm loại thuốc dạ dày để bổ trợ giảm đau.
– Y học cổ truyền
Khi cột sống bị thoái hóa là lúc chức năng chủ cốt của thận bị suy giảm làm cho xương được sinh ra không đều đặn và đầy đủ mà thành thoái hóa. Những người sống và làm việc trong môi trường nhiều thấp (ẩm), hàn (lạnh) lâu năm cũng sẽ dễ bị thoái hóa xương do phong dẫn thấp, hàn xâm nhập vào cơ thể, lưu trú ở kinh lạc gây bế tắc kinh lạc và ảnh hưởng đến sự lưu thông của khí huyết làm cho các đốt sống bị thất dưỡng mà dẫn đến thoái hóa xương, đau xương, “bất thông tắc thống”.
Đông y dùng thuốc điều trị thoái hóa đầu tiên phải phục hồi chức năng chủ cốt của thận, thông kinh hoạt lạc. Các thể thoái hóa cột sống có phong hàn, phong thấp thì phải khu phong tán hàn, khu phong trừ thấp…và phải bổ khí huyết đối với các thể hư nhược, dưỡng vị đối với các thể có tiền sử viêm loét dạ dày.
Ngoài ra có thể kết hợp với châm cứu để tăng hiệu quả điều trị thoái hóa cột sống. Châm kim kích thích vào các huyệt cạnh đốt sống bị thoái hóa làm tiết ra nhiều dịch khớp vùng thoái hóa có tác dụng nuôi dưỡng khớp, làm trơn khớp, tiêu viêm và giảm đau.
Bệnh thoái hóa cột sống là bệnh mạn tính, thời gian điều trị lâu lại rất dễ tái phát khi cơ thể suy nhược, lao động nặng, sinh hoạt và làm việc không điều độ. Chọn Đông y để điều trị thoát hóa cột sống sẽ hạn chế được các tác dụng phụ thường thấy khi sử dụng thuốc tân dược giảm đau, kháng viêm thời gian dài như viêm loét, xuất huyết đường tiêu hóa, suy giảm chức năng gan thận.
Bác sĩ Đông y Nguyễn Hữu Trường
